Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011

Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ

Ημερολόγια πολιτικά, ημερολόγια ποιητικά, ημερολόγια ιστορικά, ημερολόγια με τις πιο μύχιες σκέψεις μας, απλά γραμμένα, ημερολόγια που διαβάστηκαν μόνο από τον ίδιο τον κάτοχο ή ακόμα ούτε καν από αυτόν… ημερολόγια που διαβάστηκαν από όλη την ανθρωπότητα και συγκλόνισαν την παγκόσμια κοινή γνώμη για τις αλήθειες που έκρυβαν.
Ένα από αυτά είναι και το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ που διαβάστηκε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο ημερολόγιο κι όχι μόνο. Εκδόθηκε για πρώτη φορά στην Ολλανδία το 1947 και το 1952 στην Αμερική, ήταν μέχρι πριν λίγα χρόνια το πιο πολυδιαβασμένο βιβλίο σε όλο τον κόσμο μετά τη Βίβλο και τώρα ανήκει στα 10 πρώτα, μεταφράστηκε σε 67 γλώσσες και έχει πουλήσει περισσότερα από 31 εκατομμύρια αντίτυπα.
Διαβάσαμε μαζί απόσπασμα του ημερολογίου στα ΚΝΛ της β΄ γυμνασίου, πολλοί από εσάς ταυτιστήκατε με τις εφηβικές ανησυχίες, μερικοί διαβάσατε ολόκληρο το ημερολόγιο (οι υπόλοιποι ξέρω ότι το περιμένετε στη σειρά να το δανειστείτε από τη βιβλιοθήκη) κι όλοι μαζί πάλι είδαμε την ταινία στο σχολείο. Εδώ, όπως σας υποσχέθηκα, σας βάζω ένα μικρού μήκους ντοκιμαντέρ που παρουσιάζεται στα σχολεία του εξωτερικού για την Άννα Φρανκ.





Στο ντοκιμαντέρ φαίνεται σαν να μιλάει η ίδια η Άννα και αναφέρει ότι το ημερολόγιο ήταν δώρο για τα δέκατα τρίτα γενέθλιά της στις 12 Ιουνίου του 1942 από τους γονείς της, καθώς η ίδια είχε από μικρή έφεση στη συγγραφή καθημερινών απλών ιστοριών και ένιωθε την ανάγκη να έχει ένα ημερολόγιο, στο οποίο θα κατέγραφε την καθημερινότητά της. Είχε από μικρή συνειδητοποιήσει τη συγγραφική της ικανότητα που ήταν και ανάγκη. Κατόπιν, δίνει κάποια στοιχεία για την οικογένειά της και αμέσως ξεκινά να μας περιγράφει την κατάσταση όπως διαμορφώθηκε για τους Εβραίους μέσα στα πλαίσια του αντισημιτισμού (προσπάθεια καταδίωξης και εξαφάνισης του γένους των εβραίων από το Χίτλερ). Οι Εβραίοι έπρεπε να φορούν ένα κίτρινο αστέρι και τους απαγορεύτηκε να ψωνίζουν όπως οι χριστιανοί, να πηγαίνουν θέατρο, να πηγαίνουν σε σχολεία που δεν είναι εβραϊκά, να κυκλοφορούν μετά τις 8 κ.ά. Από κει και κάτω περιγράφει την ιστορία της από τη στιγμή που έπρεπε η αδελφή της, η Μαργκότ να παρουσιαστεί για να φύγει σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Ο πατέρας της αποφασίζει να κρυφτούν στο πίσω μέρος του τρίτου και τέταρτου ορόφου της εταιρείας του και εκεί θα ζούσαν μέχρι να τελείωνε ο πόλεμος.  Όταν ετοίμαζε τα πράγματά της για την κρυψώνα τους, το πρώτο πράγμα που έβαλε μέσα ήταν το ημερολόγιό της… Η κρυψώνα τους όμως δεν μπόρεσε να τους σώσει και δυστυχώς η Άννα και η οικογένειά της μεταφέρθηκε στο Άουσβιτς, όπου εκεί θα βρουν όλοι φρικτό θάνατο (η Άννα και η Μαργκότ από τύφο) κι έτσι έχασε πιθανότατα η ανθρωπότητα μια εμπνευσμένη συγγραφέα λίγες μέρες πριν από το τέλος του πολέμου. Όλοι βρήκαν φρικτό θάνατο εκτός τον πατέρα της, ο οποίος γυρίζοντας από το στρατόπεδο συγκεντρώσεως συνειδητοποιεί την απώλεια της οικογένειάς του και των αγαπημένων του κοριτσιών. Αναλαμβάνει να εκδώσει το ημερολόγιο της Άννας γιατί, όπως λέει σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του, ήθελε να δουν γονείς και δάσκαλοι τι μπορεί να κρύβει ένα παιδί μέσα του. Κι όπως χαρακτηριστικά τονίζει γενικά για όλους είναι καλό για να χτίσουν το μέλλον να γνωρίζουν το παρελθόν. Αυτό ισχύει για όλες τις περιπτώσεις κι όχι μόνο για το «ολοκαύτωμα». Όταν καταγράφεις και ξαναδιαβάζεις το παρελθόν σου, σου δίνεται η δυνατότητα να γίνεις καλύτερος στο μέλλον αποφεύγοντας τα λάθη του παρελθόντος. Η ιστορία του καθενός από εμάς είναι μάθημα κυρίως για τον ίδιο που δεν πρόκειται να του το μάθεις κανείς άλλος , γιατί κανείς άλλος δεν ξέρει τις μύχιες σκέψεις μας.




Ο ίδιος εξηγεί ότι μέσα από το βιβλίο της έμαθε πράγματα για την κόρη του και συναισθήματα που δεν ήξερε όσο κι αν εκείνη ήταν ένα παιδί που δεν έκρυβε τι ήθελε και τα παράπονά της.

Για περαιτέρω πληροφορίες και στις ιστοσελίδες:
Το Ίδρυμα Άννα Φρανκ: http://www.annefrank.nl
Το Κέντρο Άννα Φρανκ ΗΠΑ: http://www.annefrank.com
Η πρότασή μου
…είναι καθένας από εσάς το επόμενο δώρο στον εαυτό του να είναι ένα ημερολόγιο. Όταν μετά από χρόνια θα το ξαναδιαβάζετε, θα κάνετε το ωραιότερο ταξίδι στο παρελθόν σας. Κι εκτός αυτού είναι μια πολύ καλή εξάσκηση για να βελτιώσετε τη γραφή σας...